پیامبر اکرم (ص) فرمودهاند با همه دشمنان اسلام به خوبی رفتار کنید، پس چرا در زیارت عاشورا لعن میکنیم؟
جمله را به اینگونه مطرح کردهاند تا زیارت عاشورا را زیر سؤال ببرند؛ وگرنه اگر به کارشان بیاید، میگویند: اسلام دین خشنی است که دستور جهاد، جنگ و سختگیری با کفار و ظالمین را داده است و و اگر به کارشان بیاید، میگویند، اسلام دین رحمت است، پس چرا باید به کفار سخت گرفت؟
در مورد زیارت عاشورا و «لعن» پیش از این مطالب بسیاری درج شده است و شرح داده شده که اولاً «لعن» دشنام نیست، بلکه اعلام مواضع است. لعنت یعنی دور دانستن از رحمت الهی و باید مشخص باشد که «مؤمن» بصیرت دارد یا خیر؟ دوست و دشمن شناس هست یا خیر؟ و آیا میداند که چه اشخاص یا گروههایی ظلّ رحمت الهی هستند و کدامین نیستند؟
اما در مورد بخش اول سؤال نسبت به فرمودهی پیامبراکرم صلوات الله علیه و آله، دقت شود که کلاً صورت مسئله غلط است و یا دست کم نادرست تفسیر شده است.
الف - پیامبراکرم صلوات الله علیه و آله هیچ امر، دستور و سیرهای نداشتهاند که مغایر و مخالف وحی الهی باشد و خداوند متعال نیز در قرآن کریم دستور به شدت نسبت به کفار و دشمنان داده است و اساساً یکی از ویژگیهای امّت راستین ایشان همین است، چنان چه فرمود:
«مُّحَمَّدٌ رَّسُولُ اللَّهِ وَالَّذِینَ مَعَهُ أَشِدَّاء عَلَى الْکُفَّارِ رُحَمَاء بَیْنَهُمْ تَرَاهُمْ رُکَّعًا سُجَّدًا یَبْتَغُونَ فَضْلًا مِّنَ اللَّهِ وَرِضْوَانًا سِیمَاهُمْ فِی وُجُوهِهِم مِّنْ أَثَرِ السُّجُودِ ذَلِکَ مَثَلُهُمْ فِی التَّوْرَاةِ وَمَثَلُهُمْ فِی الْإِنجِیلِ کَزَرْعٍ أَخْرَجَ شَطْأَهُ فَآزَرَهُ فَاسْتَغْلَظَ فَاسْتَوَى عَلَى سُوقِهِ یُعْجِبُ الزُّرَّاعَ لِیَغِیظَ بِهِمُ الْکُفَّارَ وَعَدَ اللَّهُ الَّذِینَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ مِنْهُم مَّغْفِرَةً وَأَجْرًا عَظِیمًا» (الفتح، 29)
ترجمه: محمد پیامبر خدا ، و کسانی که با او هستند بر کافران سختگیرند و با، یکدیگر مهربان؛ آنان را بینی که رکوع میکنند ، به سجده میآیند و جویای فضل و خشنودی خدا هستند. نشانشان اثر سجدهای است که بر چهره آنهاست؛ این است وصفشان در تورات و در انجیل ، که چون کِشتهای هستند که جوانه بزند و آن جوانه محکم شود و بر پاهای خود بایستد و کشاورزان را به شگفتی وادارد، تا آنجا که کافران را به خشم آورد. خدا از میان آنها کسانی را که ایمان آوردهاند و کارهای شایسته کردهاند، به آمرزش و پاداشی بزرگ وعده داده است.
و هم چنین به صراحت به پیامبرش دستور داده است که به دشمنان اسلام و مسلمین، که کفار و ظالمین هستند، سخت بگیرد:
«یَا أَیُّهَا النَّبِیُّ جَاهِدِ الْکُفَّارَ وَالْمُنَافِقِینَ وَاغْلُظْ عَلَیْهِمْ وَمَأْوَاهُمْ جَهَنَّمُ وَبِئْسَ الْمَصِیرُ» (التوبه، 73)
ترجمه: اى پیامبر! با کافران و منافقان جهاد کن و بر آنان سخت بگیر و جایگاهشان دوزخ است، و چه بد سر انجامى است.
ب – دقت شود که خداوند متعال هیچ گاه و در هیچ دینی به بندگانش نفرموده است که اگر گروهی ظالم و ستمگر، کافر و منافق و آدمکش و ...، با شما دشمنی کردند، شما باید آنها را به نهار و شام دعوت کنید و با دسته گل و شیرینی به استقبالشان بروید. هیچ عقل سلیمی نیز چنین حکمی نمیکند و اگر کسی چنین نماید، نشانهی حماقت اوست و نه به اصطلاح اخلاق و عطوفت او.
این که میبینید در مسیحیت به نام عیسی مسیح علیهالسلام گفته میشود که اگر این طرف صورتت را زدند، آن طرف را بیاور تا بزنند، تحریف و دروغی است که ستمگران در میان مسیحیان رواج دادند تا روح مبارزه را به نام دین در آنان بکُشند و کسی با آنها مقابل ننماید. از خودشان بپرسید: اگر حضرت مسیح علیهالسلام چنین رفتاری داشتند، پس چرا قصد کردند که او را به صلیب کشیده و به قتل برسانند؟ مگر چه مزاحمتی برای کفار و ظالمین ایجاد کرده بود؟!
ج – خوب رفتار کردن نیز تعریف دارد. یک جا رفتار خوب، گذشت است، جای دیگر ایستادگی است و جای دیگر قصاص است و جای دیگر صلح و جای دیگر جنگ. و البته که خداوند متعال در آیات کریمه و نیز پیامبر اکرم صلوات الله علیه و آله در اوامر و نیز سلوک خود، به همه دستور دادهاند که ظلم و تعدی نکنید، حتی به ظالم و یا دشمن. اما معنایش این نیست که اصلاً دشمن شناس نباشید و یا اگر کسی یا حکومتی یا جریانی علناً به شما ظلم کرد، شما لبخند بزنید و اسمش را اخلاق خوب بگذارید.